Cours :
Claude Jacques
.
.
.
Hommage au professeur Claude Jacques
Claude Jacques fut un immense savant des études khmères. Il était l’un des derniers survivants de l’École française d’extrême Orient à avoir travaillé au Cambodge dans les années soixante. Épigraphiste, il était l’héritier de Georges Cœdès. Il participa en 1965 à la création de la faculté d’archéologie de Phnom Penh où il restera jusque dans les années soixante-dix. Puis, il dut quitter le Cambodge en raison de la guerre. Il ne retourna au Cambodge qu’à la fin des années quatre-vingt, au lendemain du génocide. Il alerta la communauté internationale sur la disparition de la totalité de ses collègues cambodgiens.
Ses nombreuses publications depuis les années soixante permirent au public de découvrir les temples d’Angkor. Après le génocide khmer, le président de la République François Mitterrand lui demanda de participer au groupe de travail sur la reconstruction patrimoniale du Cambodge présidé par Laure Adler. Il fut conseillé pour Angkor de Federico Mayor lorsque celui-ci occupait le poste de directeur général de l’UNESCO. Il travaillait régulièrement depuis 1992 avec le ministère de la Culture jusqu’au dernier comité de décembre 2017 où il avait accepté d’être filmé et de nous dire quelques mots…
Il avait reçu en juin dernier la plus haute distinction du Royaume du Cambodge des mains du roi Norodom Sihamoni.
Sa modestie, sa disponibilité, son don pour transmettre, son amour du Cambodge et d’Angkor ainsi que son inlassable combat pour rendre aux Cambodgiens leur identité patrimoniale, méritent d’être à jamais salués.
គារវភក្ដីចំពោះលោកសាស្ត្រាចារ្យ Claude Jacques
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Claude Jacques គឺជាអតីតអ្នកប្រាជ្ញដ៏ធំមួយរូបខាងផ្នែកការសិក្សាខ្មែរ។ លោកគឺជាអ្នកនៅរស់រានមានជីវិតចុងក្រោយម្នាក់ក្នុងចំណោមមន្ត្រីសាលាបារាំងចុងបូព៌ាដែលបានធ្វើការនៅកម្ពុជាក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០។ លោកជាអក្សរចារឹកវិទូ ដែលបានស្នងមរតកពីលោក Georges Coedes។ នៅឆ្នាំ១៩៦៥ លោកបានចូលរួមបង្កើតសាលាបុរាណវិទ្យានៅភ្នំពេញ ហើយលោកបានបង្រៀននៅសាលានេះរហូតដល់ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៧០។ ក្រោយមក លោកត្រូវចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាដោយសារសង្គ្រាម។ បន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍បានកន្លងផុតទៅ លោកបានត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញតែនៅដំណាច់ទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ៨០ប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានប្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិឱ្យដឹងអំពីការបាត់ខ្លួនសហការីខ្មែរទាំងអស់របស់លោក។
សៀវភៅជាច្រើនដែលលោកបានបោះពុម្ពផ្សាយតាំងពីទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០មក បានអនុញ្ញាតឱ្យមហាជនបានយល់ដឹងអំពីប្រាសាទអង្គរ។ បន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរបានកន្លងផុតទៅ លោក François Mitterrand ដែលកាលនៅជាប្រធានាធិបតីបារាំង បានសូមឱ្យលោកចូលរួមក្នុងក្រុមការងារកសាងបេតិកភណ្ឌកម្ពុជាឡើងវិញ ក្រុមការងារនោះស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស្រី Laure Adler។ លោកធ្លាប់ធ្វើជាទីប្រឹក្សាខាងផ្នែកអង្គររបស់លោក Frederico Mayor ដែលកាលនោះជាអគ្គនាយកអង្គការយូណេស្កូ។ ហើយចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩២មក លោកធ្លាប់បានធ្វើការជាហូរហែជាមួយក្រសួងវប្បធម៌ រហូតដល់កិច្ចប្រជុំចុងក្រោយនៃគណៈកម្មាធិការកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ ដែលពេលនោះ លោកបានយល់ព្រមឱ្យគេថតរូបលោក ក្នុងពេលដែលលោកមានប្រសាសន៍ប៉ុន្មានម៉ាត់...
កាលពីខែមិថុនាកន្លងទៅ លោកទទួលបានមេដាយកិត្តិយសដ៏ខ្ពស់បំផុតនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាពីព្រះហស្ថរបស់ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្ដម សីហមុនី ដោយផ្ទាល់។
ការដាក់ខ្លួន ងាយពឹងពាក់ ទេពកោសល្យរបស់លោកក្នុងការចែករំលែកចំណេះដឹង សេចក្ដីស្រឡាញ់របស់លោកចំពោះប្រទេសកម្ពុជា និងអង្គរ ព្រមទាំងការតស៊ូមិនចេះនឿយហត់របស់លោកដើម្បីផ្ដល់អត្តសញ្ញាណបេតិកភណ្ឌជូនប្រជាជនកម្ពុជាវិញ គួរត្រូវបានស្វាគមន៍ជារៀងរហូត។